28.06.2022 Tarihli Resmî Gazete’de yayımlan 7413 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nda pek çok yeni düzenleme yapılmış ve noterlere taşınmaz satış sözleşmesi yapma imkanı getirilmişti. Bu düzenlemelerin fiilen uygulanmasını sağlamak amacıyla başta Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü olmak üzere çok sayıda Kurum ile ortak çalışma yapılarak protokoller imzalanmış ve entegrasyonlar sağlanarak Kanunun öngördüğü 1 Temmuz 2023 tarihinde sistem vatandaşların başvurularını kabul edecek ve satış işlemini gerçekleştirecek duruma getirilmiştir.
Bu düzenleme öncesinde taşınmaz satışının gerçekleşebilmesi, ancak tarafların tapu memuru önünde tapu senedi düzenleyerek işlemleri yapmış olması ile mümkündü. Bu şart, şekli anlamda bir geçerlilik şartı olup belirtilen resmî şekle uyulmadığında sözleşme geçersiz hale gelmekteydi. Anılan düzenleme ile taşınmaz satışı işlemlerinin daha hızlı ve kolay yürütülmesi amacı ile noterlerin de taşınmaz satış sözleşmesi yapabilmesinin önü açılmıştır.
Anılan düzenleme ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu’na “Noterlerin genel olarak yapacakları işler” başlıklı 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının 3.bendine: “Taşınmaz satış sözleşmesi yapmak” ibaresi eklenmiş ve “Taşınmaz satış sözleşmesi” başlıklı 61/A maddesi ihdas edilmiştir. Söz konusu düzenlemeler ile tapu dairelerinin yanında kamu hizmeti ifa eden noterliklerin de taşınmaz satış sözleşmesi yapılabilmesi hukuken mümkün hale getirilmiştir.
- Başvuru Aşaması ve Süreç
İlgili düzenlemeler kapsamında taşınmaz satış sözleşmesi düzenlenmesine ilişkin başvurular Türkiye Noterler Birliği’nin (¨TNBBS¨) e-randevu/başvuru sisteminden e-Devlet kapısı kullanılarak yapılacaktır. Başvuru belgesi Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi üzerinden ve noter tarafından düzenlenecektir. Noterlikçe başvurunun reddedilmesi halinde TNBBS’den taraflara noterlik bilgisini güncelleme imkanı sağlanacak ve bu durum tarafların bildirdikleri telefon numaralarına kısa mesajla bildirilecektir. Başvurunun kabul edildiği durumda ise noter tarafından taşınmazla ilgili tapu kayıtları incelenerek taşınmaz üzerindeki şerh/beyan gibi kısıtlamalar dikkate alınarak satış yapmaya engel bir sınırlama olup olmadığı kontrol edilecek ve taşınmazın satışına engel bir durum bulunmadığı tespit edildiğinde, ödenmesi gereken tapu harcı ve tapu döner sermaye hizmet bedeli ilgililerin cep telefonlarına kısa mesaj ile bildirilecektir.
Bu değerlendirme ve işlemlerden sonra sözleşme taraflara imzalatılacak ve Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (¨TAKBİS¨) alınan yevmiye numarası ile sözleşme ve ilgili diğer belgeler noterlik tarafından TAKBİS’e kaydedilecek ve akabinde tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacaktır.
