1. Genelgenin Konusu
6 Mart 2025 tarihli ve 32833 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2025/3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, iş yerlerinde psikolojik tacizin (mobbing) önlenmesi, farkındalık oluşturulması ve başvuru mekanizmalarının etkinleştirilmesine yönelik düzenlemeleri içermektedir. Bu genelge ile hem kamu hem de özel sektörde çalışanların psikolojik tacizden korunması ve iş yerinde sağlıklı bir çalışma ortamının tesis edilmesi hedeflenmektedir.
2. Genelgenin İçeriği
Genelge, iş yerlerinde psikolojik tacizle mücadeleye ilişkin alınması gereken tedbirleri ve uygulanacak mekanizmaları düzenlemektedir. Başlıca hükümler şunlardır:
-
Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu’nun Yeniden Yapılandırılması:
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde ilgili kamu kurumları, sendikalar ve akademisyenlerin katılımıyla bir kurul oluşturulmuştur.
- Bu kurul, politikalar geliştirme, farkındalık artırma, eğitim programları düzenleme ve raporlar hazırlama gibi faaliyetleri yürütecektir.
-
İşveren ve Yöneticilerin Yükümlülükleri:
- İşverenler, çalışanların psikolojik tacize maruz kalmasını önleyici politikalar geliştirmekle yükümlüdür.
- Çalışanlar arasında temel hak ve özgürlükleri ihlal eden davranışlardan kaçınılması esastır.
-
Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri:
- Kurumlar, çalışanlara yönelik mobbing konusunda bilgilendirici eğitimler düzenlemekle yükümlüdür.
- Çalışanlara, mobbing karşısında haklarını nasıl arayacaklarına dair bilgi verilecektir.
-
Başvuru Mekanizmaları:
- Psikolojik tacize maruz kalan çalışanlar, kendi kurumlarına veya Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, CİMER, ALO 170 gibi mercilere başvurabilirler.
-
Soruşturma Usulleri ve Gizlilik İlkesi:
- Mobbing iddialarının araştırılması sırasında gizlilik esas alınacaktır.
- Kurumların itibarı korunacak, gerçeğe aykırı iddiaların önüne geçilecek ve süreçler ivedilikle yürütülecektir.
-
Toplu Sözleşmelere Yönelik Düzenlemeler:
- İşçi ve memur sendikalarının yapacakları toplu iş sözleşmelerine mobbing karşıtı hükümler eklenmesi teşvik edilecektir.
-
ALO 170 Destek Hattı:
- Çalışanlara psikolojik destek sağlanması için ALO 170 hattında uzman psikologlar görev yapacaktır.
-
Önceki Genelgenin Yürürlükten Kaldırılması:
- 19 Mart 2011 tarihli ve 27879 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2011/2 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
3. Genelgenin Mahiyeti
2025/3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, bağlayıcı bir düzenleyici işlem niteliğinde olmayıp, kamu kurumları ve özel sektör için rehber niteliğinde bir çerçeve belirlemektedir. Genelge ile birlikte, iş yerlerinde mobbingin önlenmesi adına daha etkin bir politika yürütülmesi sağlanacak, farkındalık artırılacak ve mağdurların hak arama süreçleri daha sistematik hale getirilecektir.
Bu bağlamda, işverenlerin ve kamu kurumlarının, genelgede belirtilen hususlara uygun hareket etmeleri ve mobbingle mücadelede gerekli hassasiyeti göstermeleri beklenmektedir.
